21 juni 2016
Als reisdoel voor de stedentrip 2016 hebben de Wandelpraatjes gekozen voor Berlijn. Iedereen die Berlijn al eens heeft bezocht en die we over ons plan vertellen is positief. Zelf kunnen we ons er nog geen voorstelling bij maken. Modern, hip, jong, we gaan het meemaken.
Voor € 19 p.p. vlieg je tegenwoordig al van Rotterdam naar Berlijn. We vertrekken om 19:15 met een halfvol vliegtuig (zonde dat we die twee stoelen reserveerden) en een uurtje later staan we op vliegveld Berlin Schönefeld.

Vliegveld Schönefeld ten zuid-oosten van Berlijn
Het is even puzzelen welke U (Untergrundbahn) of S (Stadtschnellbahn) we moeten hebben want daar had mijnheer Wandelpraat zich nog niet in verdiept. Voor € 3,30 p.p. kopen we een 3 zone kaartje en met twee keer overstappen zijn we drie kwartier later bij Motel One Berlin-Mitte in stadsdeel Kreuzberg. De hotelkamer is klein maar daar zijn we tenslotte alleen om te slapen.
Zowel de Duitsers als de Turken hebben met het EK voetbal gewonnen en vooral de laatsten, waarvan er hier in dit stadsdeel van Berlijn veel zijn, moeten dat luidruchtig laten weten met toeterende auto’s en vuurwerk.
Morgenvroeg gaan we de highlights van Berlijn per fiets verkennen wat ons in Rome en Wenen goed is bevallen. En wie weet huren we voor deze drie dagen wel fietsen… De Wandelpraatjes op fietsen? Nah!
22 juni 2016
Getipt door het Berlijn blog ontbijten we niet in het hotel. Berlijn biedt volop gelegenheden waar je gezellig en lekker ontbijt. Vanochtend gaan we op weg naar de Kulturbrauerei aan de Knaackstrasse waar de fietstocht langs de highlights van Berlijn om 10:00 u start. Drie kwartier te vroeg zijn we vlak in de buurt en bestellen bij Manolo aan de Schonhauser Allee 45 een ontbijt. Het duurt zó lang voordat we iets krijgen dat mijnheer Wandelpraat maar vast de fietstour gaat betalen voordat ze daar zenuwachtig worden. We slaan het uiteindelijk gearriveerde ontbijt haastig in 5 minuten naar binnen en zijn toch nog keurig om 10 uur op de bestemming. Mevrouw Wandelpraat heeft haar broodje met jam nog in haar hand.
John, oorspronkelijk uit Roosendaal, is de Nederlandstalige gids voor onze groep met 10 fietsers. Het wordt een bijna 4 uur durende rit kris kras door Berlijn, en dat is afzien voor mevrouw Wandelpraat op haar eigenlijk net te lage fietsje. Johns uitgebreide uitleg geeft ons een goed beeld van het ontstaan en de recente geschiedenis van Berlijn.

Met gids John kris kras door Berlijn
Indrukwekkend als je bedenkt wat zich hier in relatief korte tijd allemaal heeft afgespeeld: Platgebombardeerd in WO II, de koude oorlog met de verdeling van Duitsland in Oost en West, de bouw van de muur, de val van de muur en de eenwording. Dat het daarmee ineens een “mooie” stad geworden is kunnen we niet zeggen, maar wel dat er in korte tijd een ongelofelijke hoeveelheid werk is verzet!

De recente geschiedenis van Berlijn in foto’s

Gelaten en vol ongeloof kijken West-Berlijners toe als de muur in 1961 gebouwd wordt en er ruim 28 jaar zou staan.

Een restant muur aan de Bernauer straße waarvan er 40km door de stad liep
De sfeer is heel relaxed, Berliners maken zich niet zo gauw druk en je moet wel heel raar gekleed gaan wil je in Berlijn opvallen. Met de bierfles in de hand, iets wat zelfs in Amsterdam niet is toegestaan, kuieren de Berliners over straat. We bezoeken nog de tentoonstelling “Alles nach Plan?” die prachtig laat zien hoever de bemoeienis van de DDR regering ging op het gebied van “de goede smaak” van industrieel ontwerp.

De “Ampelmännchen” in 1961 in de DDR ontworpen. Na de val van de muur bijna vervangen door de Europese standaard maar dankzij een staaltje “Ostalgie” gered en nu in Oost en West Berlijn (en andere Duitse steden) in gebruik.
De Wandelpraatjes hebben inmiddels grote trek en belanden na wat omzwervingen bij Mexicaans restaurant Pocoloco waar de ober ons behoed voor twee hoofdgerechten per persoon, zo uitgehongerd zijn we (en zo goedkoop is het ook!).
Voor de rest van de middag hebben we eigenlijk nog geen plan. We doen daarom wat inkopen op en om het Alexanderplatz. Tegen 20 u zijn we weer in het hotel en trekken het plan voor morgen.

Alexanderplatz

De Fernsehturm, het belangrijkste herkenningspunt van Berlijn en met 348m het hoogste bouwwerk in Duitsland. Gebouwd van 1965 en 1969 als statussymbool van de DDR. En omdat de Berlijners overal een bijnaam voor hebben: De “Telespargel”
23 juni 2016
Het belooft vandaag een warme dag te worden. De voorspelling is 34 graden! Er is geen wolkje aan de lucht als we naar Ora lopen, een brasserie in de oude Oranien Apotheke.

Het interieur van brasserie Ora in een voormalige apotheek
Hier ontbijten is een tip van het Berlijnblog en is op loopafstand van ons hotel. De inrichting is inderdaad geweldig. Alles ademt apotheek: Grote ladenkasten, potjes en flesjes, boeken. Zelfs de bloemen op tafel staan in bruine apothekers flessen. Erg smaakvol. En dat is het ontbijt ook. De gepocheerde eieren en granola met yoghurt zijn heerlijk.
Mijnheer Wandelpraat heeft voor vandaag bedacht de Reichstag van binnen te gaan bekijken.

Wachtend op de U1 naar de Warschauer Str.
De metro brengt ons naar Berlin Hauptbahnhof en we lopen het stukje naar de Reichstag langs de Spree. Maar een kijkje binnen zit er niet in. In de koepel kunnen we morgenmiddag terecht als we nu reserveren, voor de rondleiding hadden we dat al twee maanden geleden moeten doen. Jammer.

Brandenburger Tor met bovenop de Quadriga of in de volksmond de “Retourkutsche”. Het oorspronkelijke beeld werd door Napoleon meegenomen na zijn zegetocht (1807) en na dat hij op zijn beurt werd verslagen (1813) kwam het beeld weer terug.

Het holocaust monument met 2711 blokken op 19.000 vierkante meter
We wandelen naar de Brandenburger Tor en via het Holocaust monument en een stukje Tiergarten naar Potsdamerplatz. Met de supersnelle lift staan we in minder dan geen tijd boven op het uitzichtspunt waar een foto tentoonstelling duidelijk maakt dat hier na de oorlog werkelijk geen steen meer op de andere stond.

Uitzicht vanuit het 100m hoge panoramacafé aan de Potsdamer Platz 1
Omdat tot ’89 de Berlijnse muur dwars over het plein liep en het grootste gedeelte in het oostelijk deel lag is is er tot die tijd weinig anders gebeurd dan het afbreken van wat er dan wel overeind stond. The Who voerde in 1990 het concert “The Wall” op deze zandvlakte op. Snel daarna werd gestart met een bouwproject dat zijn weerga niet kent en waarbij 6000 werklui gelijktijdig aan het werk waren. De grootste bouwput van Europa ooit. Het resultaat is een super modern centrum met wolkenkrabbers. Je moet er van houden zeggen we dan. De restaurants in het verrassende SonyCenter zijn aan de prijzige kant dus stellen de pauze nog even uit tot bij onze volgende bestemming: De Marheineke markthallen. We nemen hiervoor weer de metro. Op het plein met fonteinen voor de hal spelen kinderen in het water en wij eten er Flammkuchen en Spätzle. We lopen even door de hal en gaan dan op naar Tempelhof.

Het in 2008 gesloten vliegveld Tempelhof dat in 1948 en 1949 een belangrijke rol speelde in de luchtbrug tijdens de Sovjet blokkade van West Berlijn.
Dit 8 jaar geleden gesloten vliegveld met zijn 1,3 km lange rij gebouwen in Nazi architectuur geeft een beetje een post-nucleaire-ramp gevoel, zo macaber. We lopen over de taxibaan voor langs de gebouwen en verlaten het gebied weer richting Volkspark Hasenheide. We doorkruisen dit park met zijn bedenkelijke reputatie in de drugs en homo scene op weg naar het U Bahn station Hermannplatz.

Volkspark Hasenheide, het voormalige jachtterrein van Friederich Wilhelm I von Brandenburg (1678)
We kiezen koers naar het hotel om even uit te rusten en ons op te frissen voor het diner. Op de Hackescher markt in stadsdeel Mitte zijn er veel restaurants met een terras. We zitten eerst bij een tapas restaurant waar we na het bestuderen van de kaart besluiten om toch maar ergens anders te gaan zitten. Italiaans restaurant Ossena is de geslaagde tweede poging. De tagliatelle met kip en een lasagna zijn echt heerlijk! Het ijsje halen we aan de overkant en eten we al wandelend naar het Alexanderplatz op. Om 23:30 zijn de Wandelpraatjes weer in het hotel.
24 juni 2016
We worden wakker met het nieuws dat de Brexit een feit is. Hoe het in Europa verder moet weten ze nog niet. Het wordt vandaag nog een paar graden warmer dan gisteren, 37 graden! Dat brengt ons op het idee om verkoeling te zoeken met een bootreisje over de Spree. Een beetje burgerlijk, maar stiekem wel leuk om Berlijn van een andere kant te zien. De 3,5 uur lange tocht met rederij Bruno Winkler start om 11:00u bij de Schloßbrücke – Charlottenburg . We zijn royaal op tijd ter plaatse als we voordat we de brug oversteken staande gehouden worden door de kapitein van de concurrerende rederij Stern. Hij had “ein besonderes Angebot” en daar kun je ons zuinige Hollanders wel mee paaien! Deze trip start wel al om 10:00u en we hebben nog niet ontbeten. Snel kopen we ergens een broodje en wat drinken voor op de boot. De zon schijnt al op zijn best en de Wandelpraatjes nemen plaats op het bovendek hopende op een zuchtje wind van het varen.

Boottocht over de Spree. In de achtergrond de Bundeskanzleramt, bijgenaamd de ‘Waschmaschine’, het kantoor van Angela Merkel
De vaartocht gaat richting oosten over de Spree en door het Landwehrkanal weer terug naar het begin, daarbij 59 bruggen passerend.

De symbolische brug tussen Oost en West: Het Paul-Löbe Haus en het Marie-Elisabeth Lüders Haus. “Sprung über die Spree”

Rivier de Spree

Oberbaumbrücke uit 1896. Een van de 1000 (!) bruggen en met 154m tevens de langste brug in Berlijn. In april 1945 op bevel van Hitler opgeblazen teneinde de Sovjet troepen buiten de deur te houden. Daarna grens tussen Oost en West tot de hereniging. Vanaf 1994 doet de gerestaureerde brug weer dienst.
Het zuchtje wind blijft uit en op driekwart wordt ons de warmte toch echt teveel en puffen we benedendeks uit bij de andere helft van de passagiers. 3,5 uur op een boot is best lang en zijn blij als we weer in Charlottenburg zijn. We lunchen bij de eerste de beste Italiaan die we tegenkomen. Dan wordt het tijd om KaDeWe van de bucketlist te schrappen. Dit Kaufhaus Des Westen, een Harrods achtig warenhuis, verkoopt merken als Gucci, Louis Vuitton en andere belachelijk dure merken. Bij het zien van een houten speelgoed aapje van €1499,00 is voor ons de limiet bereikt en draaien we om, weg hier! De enige klanten die we hier zien kopen zijn Chinezen. We bezoeken daarna nog wat andere winkels maar die gaan we eigenlijk alleen maar binnen om even af te koelen. Dit is eigenlijk geen weer om veel te ondernemen.
Dan zit het Berlijn avontuur van de Wandelpraatjes er alweer op en hebben we het idee dat we de meeste highlights wel hebben gezien. Berlijn is het Mekka voor de liefhebber van musea en moderne architectuur en ook het uitgaansleven staat hoog aangeschreven. Ondanks het feit dat De Wandelpraatjes zich niet tot de genoemde groepen rekenen hebben we ons zelfs onder de tropische omstandigheden prima vermaakt!
Altijd leuk om Berlijn te gaan bezoeken en Berlijn maakt het voor iedereen mogelijk het anders te beleven ,wij logeerden toen(drie jaar geleden) in het vroegere oost Berlijn en zijn toen met de fiets alles gaan verkennen ..mooi verslagje !
Dank je wel 🙂
Ja, met de fiets kun je alle kanten op in Berlijn, wij hebben een halve dag gefietst en vooral veel gebruik gemaakt van het openbaar vervoer, iets wat ook erg goed geregeld is in Berlijn.
Voor een ieder is er wel iets in Berlijn te beleven..
Ons hotel was in Kreuzberg en lag 20 meter van de ingang S bahn Moritzplatz..
Ideaal!
Veel gedaan, zo te lezen. Zag er goed uit!
Ja, heel veel gedaan, ondanks dat het erg warm was..zeg maar gerust heet!
Graag meegelezen en gesnuisterd, wat een keuze aan architectuur. En ja, de muur spreekt nog altijd tot de verbeelding. Prachtige reeks foto’s en knappe info. Groetjes.
Bedankt voor je commentaar Kay.
De muur… ja dat heeft veel indruk op ons gemaakt. Je weet wel iets van de geschiedenis, maar als je het zo in het echt ziet dan is het best confronterend. Was een leuke maar zeker ook een leerzame stedentrip.
Wat een leuk en duidelijk verslag. En, haha, ook al was het wel even wennen dat er door meneer en mevrouw zo weinig gewandeld werd ;), heb ik met plezier gelezen!
We hebben wel gewandeld maar niet zoals we anders wandelen 😉 dit was kriskras door de stad en zelfs op de fiets haha. OV is perfect geregeld in Berlijn. Dus hebben we daar veel gebruik van gemaakt.
Berlijn is heel leuk.Ik was er verleden jaar 4 dagen en wil best nog eens terug.
Berlijn is een interessante stad, veel historie. We hebben er ons ook prima vermaakt!
Mooie kennismaking met de stad – Berlin ist immer eine Reise wert 🙂 Ik moet één van de laatste passagiers op Tempelhof geweest zijn; ik moest er toen zijn voor een bijscholing in het Goethe-Institut en SN Brussels Airlines was één van de laatste maatschappijen die op Tempelhof vloog. Er waren toen nog 2 terminals en ik koos voor de terugreis natuurlijk de verkeerde; is allemaal goed gekomen. Ook mijn nachtelijke tocht door de stad (moest om 4.30 uur op de luchthaven zijn) – waar ik best wel een beetje bang voor was – is uitstekend meegevallen; Berlijn is een stad die niet gaat slapen.
Heerlijke blogpost en super die foto’s. Mis Berlijn alweer zeg!
Berlijn heeft ons ook aangenaam verrast. Volgend jaar bezoeken we Praag. Hier zijn we ook nog niet geweest.